Aquariumhouden, stap voor stap
Deel 9

door Romain Van Lysebettens, clubblad, extra dossier.

De Afrikaanse Slenkmeren en rivieren.

Vooraleer, geachte lezer, ik hier in het voorlaatste deel van deze reeks mijn bijdrage neerpen, zou ik toch nog speciaal uw aandacht willen vestigen op het volgende: er werd mij gevraagd om uit de slenkmeren en rivieren van Afrika een goeie (cichliden) combinatie in dit artikel samen te stellen... en dit is niet gemakkelijk! Ik leg U direkt uit waarom, logisch denkend is dit zeer snel geformuleerd... NOOIT OF NOOIT ZULLEN WE ONZE VISSEN DIE RUIMTE KUNNEN GEVEN WAAR ZE IN DE NATUUR OVER BESCHIKKEN!!! Te diep hierop ingaan wil ik nu niet doen, doch sla deze uitspraak op in uw grijze hersenmassa, zodat U eraan denkt bij de opbouw van een populatie. Oké, daar gaan we dan, laat ons van wal steken met:

Het Malawimeer

Over de waterwaarden en ligging, daarover heeft Erik Lievens U al op een zeer knappe manier ingelicht in het oktobernummer.

Laten we het, zoals afgesproken, hebben over combinaties. We moeten hier vooreerst volgens mij een zeer duidelijk onderscheid maken in het cichliden bestand:

• Mbuna's: kleiner blijvende, rotsbewonende, en algenetende cichliden.
• Utaka's: groot wordende rovers, waarbij verschillende Mbuna's als voedsel dienen.
• Keizerbaarzen: zeer kleurrijke, rustige holenbewoners.

Ik hoop dat iedereen snel door heeft dat een combinatie van de drie soorten in één bak een onmogelijk geheel is! We moeten een duidelijk bewuste keuze maken en veelal start de Malawifanaat met Mbuna's.

Mbuna's

Als inrichtingsmateriaal verkies ik "maanrotsen" en die stapel ik vanaf de bodemruit (eerst piepschuim!) tot zeker aan het wateroppervlak achteraan. Besteedt voldoende aandacht aan het goed in elkaar passen, zodat er holen ontstaan die als schuilplaatsen kunnen dienen. Dan pas brengen we onze fijne bodembedekking aan! Laat de maanrotsen lichtjes bealgen vooraleer er vissen in onder te brengen.
Als het moment "rijp" is stel ik het volgende voor, maar eerst nog even dit: in het Pseudotropheusgeslacht kunnen we 3, feitelijk 4 groepen herkennen met name:

• Pseudotropheus zebragroep
• " " " elongatusgroep
• " " "tropheopsgroep
• de 4de is een beetje de rest...

Waarom vertel ik U dat? Omdat bijvoorbeeld in de zebragroep exemplaren zitten die duidelijk zeer sterk op elkaar gelijken qua kleur. Het ontbreken van bijvoorbeeld een wit afgezoomde rugvin kan soms al genoeg zijn voor de heren Ichtyologen om deze onder te brengen bij een andere soort. Maar het gaat hier eigenlijk om het volgende; brengt men beide onder in één ruimte, dan zit de kans er dik in dat ze elkaar gaan bevechten, veelal tot de dood van een van beiden, of in het andere geval dat er kruisingen gaan plaats vinden. Dat is volgens mij het laatste wat wij als liefhebber moeten aanmoedigen... hou de soorten zuiver a.u.b. Nu goed, mijn voorstel waarbij ik van het volgende vertrek:

Een koppel, in sommige gevallen beter 1 man met 2 tot 3 wijfjes, 't liefst 2 mannen en 4 vrouwtjes, dat verdiende steeds mijn voorkeur en niet alleen van mij, ook van de vissen!

De bewoners

• Pseudotropheus spec "Rode Zebra"
• Cynotilapia afra
• Melanochromis auratus (minstens een groepje van acht)
• Iodotropheus sprengerae
• Labeotopheus trewavasae
• Pseudotropheus elongatus
• Pseudotropheus zebra " Pearl variant"(zeer mooi)
• Labidochromis caeruleus
• Pseudotropheus spec "Acei"(klein groepje is zeer mooi)
• Pseudotropheus livingstoni (speciaal broedgedrag)

Liefst geen beplanting, indien U dit toch wenst kijk uit naar enkele Anubias soorten.

Utaka's

Hou rekening met het volgende:

1. Het zijn rovers, ge moet hen genoeg, afwisselend sterk voedsel kunnen geven.
2. Het opgegeven aquariumformaat is het minimum dat ge hen kunt aanbieden, ze hebben ruimte nodig.
3. ze worden groot!

Inrichting

Een ruime zandvlakte met wat losse steenpartijen, en in de hoeken van het aquarium wat schuilplaatsen voor de muilbroedende wijfjes. Enkele "behandelde" riet- of bamboestengels, met daartussen wat Vallisneria geven een natuurlijker uitzicht aan het geheel.

Bewoners

• Een koppel Nimbochromis venustus
• Een man en twee wijfjes van Sciaenochromis fryeri (prachtig)
• Een koppel Dimidiochromis compessiceps

Persoonlijk zou ik er nog een Synodontis- koppel (bodembewoners) bij plaatsen en dan stoppen.

Keizerbaarzen

EEN GULDEN REGEL: plaats nooit de verschillende soorten mannetjes en wijfjes bij elkaar, want al zeer snel zullen ze onder elkaar gaan kruisen en zoals reeds gezegd niemand is daar mee gediend! Hoe lossen we dan deze zaak op?

Inrichting

Het zijn holenbewoners, dus in de verschillende steenformatie die je opbouwt, creëer je openingen en spleten. Je voorziet zeker de bodem van fijn zand (eetgewoonten) en plaatst hier en daar enkele bosjes Vallisneria.

Bewoners

Alleen mannetjes onderbrengen in het aquarium. Wil je kweken, zet dan een respectievelijk wijfje in een kweekbak en plaats vanuit het groot aquarium de man erbij, zo ben je voor een groot percentage zeker dat het raszuivere(?) vissen blijven.

Enkele suggesties: Aulonocara maylandi/ A. baenschi/ A. stuartgranti/ A.heuseri ( kleiner blijvende A.)...

Tot hier enkele summiere ideeën voor de Malawihouder, we gaan verder met wat informatie over het ...

Tanganyikameer

Een combinatie hier opbouwen is voor mij zeer moeilijk, 'k zou ze allemaal willen houden... Toch wil ik vrij duidelijk zijn, het ligt hier heel anders dan in het vorige meer! Daarom zou ik U vooreerst de tip willen geven, vraag uitleg en praat veel met liefhebbers die al een tijdje bezig zijn, het zal je veel ervaring bijbrengen. Wijselijk wil ik het hier niet hebben over o.a. Tropheus-, Petrochromis- en Simochromissoorten, dit zijn zeker geen cichliden voor beginners... doe liever wat ondervinding op met:

• Neolamprologus brichardi (kan agressief overkomen)
• Julidochromis marlieri
• Neolamprologus brevis (schelpbewoner)
• Cyprichromis leptosoma "Mpulungu" (10 stuks)

Inrichting

Men kan de bak inrichten met wat grote, platte leistenen, liefst vertikaal tegen de achterwand stapelen, reikend tot aan het wateroppervlak (ideaal voor de Marlieri's). Enkele losse stenen in het zand (voor de Brichardi's) met errond wat vrije speelruimte voorzien van enkele lege slakkehuizen voor het Breviskoppel. De Mpulungu's leven tussen het wateroppervlak en de middenzone van het aquarium. Als planten kunnen we wat Ceratophyllum plaatsen.

Een slechte combinatie zou o.a. de volgende zijn:

Lamprologus ocellatus die een betrekkelijk (zachtjes uitgedrukt) agressieve schelpbewoner is, samen gehouden met Enantiopus melanogenys die een echte zandbewoner is. De conflicten zullen niet te tellen zijn en veelal zal van broedgedrag geen sprake zijn! Dus opletten geblazen, info winnen kost U niets.

Tot zover de meren. Het Victoriameer is voor een andere keer want ik moet de riviercichliden nog bespreken. Ik heb maar drie bladzijden ter beschikking gekregen van onze hoofdredacteur en 't zit er dik in dat ik niet zal toekomen, sorry Rik!

De Afrikaanse rivieren

We bekijken voornamelijk Westafrika want de meeste van de in de handel aangeboden riviercichliden komen veelal van daar. We moeten hier toch weer een duidelijk verschil vaststellen:

1) Houden we cichliden vanuit de snelstromende rivieren? Dan moeten we rekening houden met:

• water dat voortdurend in beweging moet zijn.
• inbreng van zuurstof, zuurstof dat reeds geleverd word door de waterbeweging.
• platte steenpartijen op de bodem waaronder de vissen even kunnen uitrusten.
• planten die in stromend water kunnen gedijen o.a. Vallisneria.

Bewoners

Lamprologus spec aff.mocquardi, Steatocranus casuarius, Teleogramma brichardi

2) Deze welke die leven in oerwoudbeekjes, plassen...

Een te sterke belichting zou ik U hierbij ten stelligste willen afraden, uw bewoners zal U dan NOOIT te zien krijgen! Bezorg hen wat schaduwrijke plaatsjes, dat kan door op het wateroppervlak wat drijfplanten aan te brengen en ik denk hier aan Pistia stratiotes, let hierbij wel op dat het condenswater niet op de bladeren van deze plant terecht komt want anders zal U van deze zeer decoratieve waterplant niet lang plezier hebben. Het aquarium binnenin richten we mooi in met kienhoutwortelpartijen en maak daarbij gebruik van de lange wortels van onze drijfplanten, die zich daar heel goed voor laten gebruiken. Voorzie ook enkele goed gestapelde steenformatie's met daartussen enkele Anubias sp. nana.

Bewoners

• Pseudocrenilabrus nicholsi (machtig mooie oppervlaktebewoner, geef hem echter 2 wijfjes ter beschikking)
• Barbus barilioides (schooltje Afrikaanse barbeeltjes)
• Pelvicachromis pulcher (de kersenbuik)
• Anomalochromis thomasi (een pareltje)
• eventueel Chromidotilapia finleyi (moeilijk te verkrijgen)

Volgende vissen zou ik U willen afraden indien U geen "speciaal" aquarium wilt inrichten: Hemichromis en Tilapiasoorten de eerste is betrekkelijk agressief en de tweede worden te groot om in een aquarium te houden !

Mijn bijdrage aan deze artikelreeks wil ik afsluiten met U erop te wijzen dat hier niet ALLES is in opgenomen. Het is een uitgebreide samenvatting van onze hobby waarbij elke schrijver zijn eigen visie op de hobby neerschreef, zodat vooral de beginner er zich in kan herkennen. Hebben we dat bereikt, dan zijn we geslaagd in onze bedoeling...